แฝดคนละฝา ที่มีฤทธิ์ร้อนแรง เจตมูลเพลิงแดง & เจตมูลเพลิงขาว เจตมูลเพลิงแดง (Plumbago indica L.) และเจตมูลเพลิงขาว (Plumbago zeylanica L.) จัดอยู่ในวงศ์ PLUMBAGINACEAE ทั้งสองชนิดนี้เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย แต่ก็มีไม่น้อยที่เกิดความสับสนจากหน้าตาที่มีความคล้ายกันราวกับฝาแฝด ถ้าหากคุณเป็นหนึ่งในหลายคนที่กำลังงุนงง สับสนอยู่กับสองต้นนี้
นางจีรังกานต์ ปักเข็ม6 ต.ค. 2566
มาเริ่มต้นกับส่วนที่เหมือนกันก่อนดีกว่า ทั้งสองชนิดนี้เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก มีลักษณะลำต้น ใบ และดอกที่แทบจะเหมือนกัน โดยดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง โคนกลีบดอกเป็นหลอดเล็กยาว ปลายแยกเป็น 5 กลีบ และมีต่อมเหนียวที่กลีบเลี้ยง ลักษณะที่ใช้แยกพืชสองชนิดนี้ออกจากกันคือ สีของก้านใบบริเวณที่ติดกับข้อลำต้น สีของกลีบเลี้ยง กลีบดอก และลักษณะของเนื้อใบ
เจตมูลเพลิงแดงมีก้านใบติดกับข้อลำต้น สีแดง กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีแดง เนื้อใบหนา ส่วนเจตมูลเพลิงขาวมีก้านใบติดกับข้อลำต้น สีเลือดหมูหรือสีเลือดนก กลีบเลี้ยงสีเขียว กลีบดอกสีขาว สีของใบจะเขียวอ่อนกว่าเจตมูลเพลิงแดงเล็กน้อย เนื้อใบบาง
รากของเจตมูลเพลิงแดง มีรสร้อน ขับลมในกระเพาะอาหารและลำไส้ ช่วยย่อย ทำให้เจริญอาหาร ขับประจำเดือน แก้ปวดท้อง แก้ท้องเสีย กระจายเลือดลม เป็นยาบำรุงไฟธาตุ บำรุงโลหิต ในตำรายาหลายตำรับ เช่น ตำรับยาเบญจกูล ตำรับยาเลือดงาม แต่ในส่วนของเจตมูลเพลิงขาวจะมีฤทธิ์อ่อนกว่าเจตมูลแดง ข้อห้ามที่ควรระมัดระวังคือห้ามไม่ให้ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์รับประทาน เพราะมีสารบางตัวที่อาจทำให้แท้งลูกได้เช่นเดียวกัน
สำหรับใครที่อ่านจบแล้ว… แต่ยังสับสนอยู่ เชิญชวนทุกคนลองเข้ามาดูและสัมผัสต้นจริงได้ที่ สวนสมุนไพร อุทยานพฤกษศาสตร์ กันนะค่ะ
https://apps.phar.ubu.ac.th/phargarden/main.php?action=viewpage&pid=37 http://medthai.com/เจตมูลเพลิงขาว/ http://medthai.com/เจตมูลเพลิงแดง/