สำรวจผีเสื้อกลางคืนในกับดักแสงไฟในอุทยานพฤกษศาสตร์

สำรวจผีเสื้อกลางคืนในอุทยานพฤกษศาสตร์โดยใช้กับดักแสงไฟ

ดรัลพร ยกแก้ว

ผีเสื้อกลางคืน เป็นแมลงซึ่งมีความหลากหลายด้านจำนวนชนิด มีความสำคัญต่อระบบนิเวศ ส่วนใหญ่ออกหากินในเวลากลางคืน ผีเสื้อกลางคืน มีลักษณะเด่น คือ ปีกคู่หน้าและคู่หลังซ้อนกันแบบแนบติดกัน เมื่อเวลาเกาะปีกจะขนานกับพื้น (ศูนย์วิจัยความหลากหลายทางชีวภาพเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา บรมราชินี, 2553) การจัดลำดับทางอนุกรมวิธานของผีเสื้อกลางคืน ดังนี้

อาณาจักร (Kingdom) Animal

ไฟลัม (Phylum) Arthropoda

ชั้น (Class) Insecta

อันดับ (Order) Lepidoptera

สำรวจความหลากหลายของผีเสื้อกลางคืนในพื้นที่โล่งกว้างและพื้นที่ป่าทึบ โดยสำรวจในเดือนเมษายนและพฤษภาคม พ.ศ. 2566 และเก็บตัวอย่างโดยใช้กับดักแสงไฟ ในเวลา 20.00 น. และ 22.00 น. การวางกับดักแสงไฟในพื้นที่โล่งกว้างและพื้นที่ป่าทึบห่างกัน 500 เมตร อุปกรณ์ในการวางกับดักแสงไฟ ใช้แบตเตอรี่ขนาด 6 โวลต์ และหลอดไฟสีม่วง (Black light) ขนาด 8 วัตต์ ผ้าขาวบางผืนใหญ่และเชือก โดยเก็บตัวอย่างผีเสื้อกลางคืนขนาดใหญ่ในซองกระดาษที่พับเป็นสามเหลี่ยมและมีการถ่ายภาพไว้ นำตัวอย่างผีเสื้อกลางคืนขนาดใหญ่ที่ได้มาจัดรูปร่างแล้วนำไปอบในอุณหภูมิประมาณ 50 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 24 ชั่วโมง นำมาจัดจำแนกในระดับวงศ์ สกุล และชนิด

ตัวอย่างกับดักแสงไฟที่ใช้ในการสำรวจผีเสื้อกลางคืน

ตัวอย่างการจัดรูปร่างผีเสื้อกลางคืน

ผีเสื้อกลางคืนขนาดใหญ่ที่พบในกับดักแสงไฟ

Erebidae Creatonotos sp.

Erebidae Euproctis sp.

Zygaenidae Prosopandrophila distincta (Guérin-Méneville, 1843)

Noctuidae Spodoptera mauritia (Boisduval, 1833)

Geometridae Hemithea Tritonaria (Walker, 1863)

Erebidae Adrapsa sp.

Erebidae Arctornis sp.

Lasiocampidae Trabala sp.

Drepanidae Callidrepana gelidata Walker, 1862

Erevidae Arctornis sp.Cyana perornata (Walker, 1854)

Geometridae Dysphania militaris (Linnaeus, 1758)

Notodontidae Gangarides rosea (Walker, 1865)

Grometridae Idaea sp.

Geometridae Traminda aventiaria (Guenée, 1858)

Erebidae Zurobata vacillans (Walker, 1864)

Erebidae Erebus ephesperis (Hübner, 1827)

การสำรวจความหลากหลายของผีเสื้อกลางคืนในพื้นที่โล่งกว้างและพื้นที่ป่าทึบ อุทยานพฤกษศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช พบผีเสื้อกลางคืนวงศ์ Erebidae พบจำนวนสกุลและชนิดมากที่สุด รองลงมาคือวงศ์ Geometridae

ผีเสื้อกลางคืนที่พบบ่อยในอุทยานพฤกษศาสตร์

การสำรวจครั้งนี้พบผีเสื้อ Hemithea tritonaria (Walker, 1863) และผีเสื้อ Erebus ephesperis (Hübner, 1827) ในระดับบ่อย ทั้งในพื้นที่ป่าทึบและพื้นที่โล่งกว้าง อาจเนื่องจากเป็นผีเสื้อกลางคืนซึ่งสามารถกินพืชอาหารได้หลากหลายและพบการแพร่กระจายมากในภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคใต้ของไทย (GBIF, 2013)

Geometridae Hemithea Tritonaria (Walker, 1863)

Erebidae Erebus ephesperis (Hübner, 1827)

อ้างอิง แหล่งที่มา

ศูนย์วิจัยความหลากหลายทางชีวภาพเฉลิมพระเกียรติ 72 พรรษา บรมราชินี. (2553). ผีเสื้อกลางคืน ในหุบ เขาลําพญา.
พิมพ์ครั้งที่ 1. มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา, ยะลา.
Global Biodiversity Information. (2023, September 12). The Global Biodiversity Information.
Retrieved from https://www.gbif.org/