วันนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องที่สำคัญมาก ๆ สำหรับคนที่ทำงานด้าน Data Visualization นั่นก็คือ “สิ่งที่ไม่ควรทำ” หรือ “สิ่งต้องห้าม” ในการสร้างสรรค์ผลงาน Data Visualization ที่ดี เพราะการนำเสนอข้อมูลที่ดี ไม่ใช่แค่การเลือกใช้กราฟสวย ๆ หรือสีสันสดใส แต่ยังรวมถึงการหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดที่อาจทำให้คนเข้าใจข้อมูลผิดไปได้อีกด้วย
1. ข้อมูลเยอะเกินไป
ปัญหาที่พบได้บ่อยมากในการทำ Data Visualization คือการใส่ข้อมูลลงไปเยอะเกินไป จนทำให้ภาพรวมดูรกและสับสน ผู้ชมจะไม่รู้ว่าควรจะโฟกัสไปที่ส่วนไหนก่อน ทำให้เสียเวลาและอาจพลาดข้อมูลสำคัญไปได้ ดังนั้น ก่อนจะเริ่มสร้างสรรค์ผลงาน ควรทำการวิเคราะห์ข้อมูลให้ดีก่อนว่า ข้อมูลใดที่สำคัญที่สุด และควรนำเสนอออกมาอย่างไร เพื่อให้ผู้ชมเข้าใจได้ง่ายที่สุด
วิธีแก้ไข
• เลือกข้อมูลที่สำคัญที่สุด : กำหนดเป้าหมายของการนำเสนอให้ชัดเจน แล้วเลือกเฉพาะข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเป้าหมายนั้นมาแสดง
• แบ่งข้อมูลออกเป็นส่วนย่อย : ถ้าข้อมูลเยอะมาก อาจแบ่งเป็นกราฟหรือตารางย่อย ๆ เพื่อให้ดูเป็นระเบียบมากขึ้น
• ใช้เทคนิคการเล่าเรื่อง : นำเสนอข้อมูลผ่านการเล่าเรื่อง จะช่วยให้ผู้ชมเข้าใจภาพรวมได้ง่ายขึ้น และจดจำข้อมูลได้นานขึ้น
2. เลือกใช้กราฟไม่เหมาะสม
การเลือกใช้กราฟให้เหมาะสมกับข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะกราฟแต่ละชนิดมีความเหมาะสมในการนำเสนอข้อมูลที่แตกต่างกัน การเลือกใช้กราฟที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้ผู้ชมเข้าใจข้อมูลผิดไปได้
ตัวอย่าง
• ใช้กราฟวงกลมแสดงข้อมูลเชิงเวลา : กราฟวงกลมเหมาะสำหรับแสดงสัดส่วน แต่ไม่เหมาะสำหรับแสดงการเปลี่ยนแปลงตามเวลา
• ใช้กราฟแท่งแสดงข้อมูลต่อเนื่อง : กราฟแท่งเหมาะสำหรับแสดงข้อมูลเชิงหมวดหมู่ แต่ไม่เหมาะสำหรับแสดงข้อมูลที่ต่อเนื่องกัน
วิธีแก้ไข
• ทำความเข้าใจลักษณะของข้อมูล : วิเคราะห์ข้อมูลว่าเป็นข้อมูลเชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ หรือข้อมูลเชิงเวลา
• เลือกใช้กราฟที่เหมาะสม : เลือกใช้กราฟที่สามารถแสดงลักษณะของข้อมูลได้อย่างชัดเจน
3. ละเลยเรื่องสีสันและการจัดวาง
สีสันและการจัดวางองค์ประกอบต่าง ๆ ในกราฟ มีผลต่อการรับรู้ของผู้ชมอย่างมาก สีสันที่ตัดกัน หรือการจัดวางที่ไม่สมดุล อาจทำให้ผู้ชมรู้สึกสับสนและไม่สบายตา
วิธีแก้ไข
• เลือกใช้สีสันที่สบายตา : เลือกใช้สีที่เข้ากันได้ดี และมีความหมายสอดคล้องกับข้อมูล
• จัดวางองค์ประกอบให้สมดุล : ให้ความสำคัญกับการจัดวางตำแหน่งของกราฟ ชื่อกราฟ และข้อความอธิบาย
• ใช้พื้นที่ว่าง : การเว้นพื้นที่ว่างจะช่วยให้กราฟดูโปร่ง โล่ง และสบายตา
การทำ Data Visualization ที่ดี ไม่ใช่แค่เรื่องของความสวยงาม แต่ยังรวมถึงการนำเสนอข้อมูลที่ถูกต้อง ชัดเจน และเข้าใจง่าย การหลีกเลี่ยง 3 สิ่งต้องห้ามที่กล่าวมาข้างต้น จะช่วยให้คุณสร้างสรรค์ผลงาน Data Visualization ที่มีคุณภาพ และสื่อสารข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
คำแนะนำเพิ่มเติม
• ฝึกฝนอยู่เสมอ : การทำ Data Visualization ต้องอาศัยการฝึกฝนอยู่เสมอ เพื่อพัฒนาทักษะและความคิดสร้างสรรค์
• เรียนรู้เครื่องมือใหม่ ๆ : มีเครื่องมือสำหรับทำ Data Visualization มากมายให้เลือกใช้ ลองศึกษาและเลือกเครื่องมือที่เหมาะกับงานของคุณ
• ขอคำแนะนำ : การขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ หรือเพื่อนร่วมงาน จะช่วยให้คุณได้รับมุมมองใหม่ ๆ และพัฒนาผลงานได้ดียิ่งขึ้น
หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับทุกคนที่กำลังศึกษาหรือทำงานด้าน Data Visualization นะครับ
