ไม่ใช่แค่เล่นๆ แต่คือ “จิตวิทยาเชิงบวก”

ก่อนจะไปดูว่าโมเดลนี้ทำอย่างไร ต้องบอกก่อนว่า “ความสนุก” ในที่นี้ไม่ใช่แค่การเล่นสนุกไปวันๆ แต่เป็นแนวคิดที่อิงจากหลัก “จิตวิทยาเชิงบวก” (Positive Psychology) ที่เชื่อว่าการสร้างอารมณ์เชิงบวกและความสัมพันธ์ที่ดีคือกุญแจสำคัญของความสุขและความสำเร็จของมนุษย์

โมเดลความสนุกจึงเป็นเครื่องมือที่ออกแบบมาเพื่อสร้างสองสิ่งนี้ให้เกิดขึ้นจริงในการทำงานกลุ่มนั่นเอง

ถอดรหัส “โมเดลความสนุก” 3 ขั้นตอนง่ายๆ ที่ใครก็ทำตามได้

โมเดลนี้ไม่ได้ซับซ้อนเลยค่ะ และสามารถนำไปปรับใช้ได้ทั้งในห้องเรียน ที่ทำงาน หรือแม้แต่กิจกรรมในครอบครัว ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนหลักๆ ดังนี้

ขั้นตอนที่ 1: ทำให้ “ความสนุก” เป็นเรื่องสำคัญ (Make Fun a Priority)

จุดเริ่มต้นคือการเปลี่ยนมุมมองของทุกคนในทีม ให้เห็นว่า “ความสนุก” ไม่ใช่เรื่องไร้สาระ แต่เป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จ

• ทำอย่างไร?
  • – ใส่ไว้ในข้อตกลงทีม: ตอนที่ตกลงเรื่องบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบ ให้เพิ่มหัวข้อ “เราจะสร้างความสนุกในการทำงานร่วมกันได้อย่างไร?” เข้าไปด้วย อาจจะมีการตั้ง “ประธานฝ่ายความสนุก” หมุนเวียนกันไปในแต่ละสัปดาห์ก็ได้
  • – เริ่มต้นด้วยกิจกรรมละลายพฤติกรรม (Icebreaker): แทนที่จะกระโจนเข้าสู่เนื้อหางานทันที ลองใช้เวลา 5-10 นาทีแรกในการทำกิจกรรมง่ายๆ เพื่อสร้างเสียงหัวเราะและความคุ้นเคย

ในงานวิจัยพบว่า แค่การยอมรับว่าความสนุกเป็นสิ่งสำคัญ ก็ช่วยเปิดใจให้สมาชิกในทีมกล้าที่จะสร้างสรรค์และเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น

ขั้นตอนที่ 2: นิยาม “ความสนุก” ในแบบของทีมคุณ (Decide What Fun Means for Your Team)

ความสนุกของแต่ละคนไม่เหมือนกัน สิ่งสำคัญคือการหาจุดร่วมว่า “ความสนุก” สำหรับทีมเราคืออะไร

• ทำอย่างไร?
  • เปิดโหวตหรือระดมสมอง: ให้ทุกคนเสนอไอเดียว่ากิจกรรมอะไรที่จะทำให้พวกเขารู้สึกผ่อนคลายและสนุก เช่น
    • – นัดกันไปกินข้าว ปิคนิค หรือเล่นบอร์ดเกมหลังเลิกเรียน
    • – เปิดเพลงที่ชอบคลอไประหว่างทำงาน
    • – ตั้งชื่อกลุ่มหรือชื่อโปรเจกต์แบบขำๆ
  • ให้นักศึกษาเป็นคนนำ: ความสนุกที่เกิดจากความต้องการของทีมเอง มักจะได้ผลดีกว่าการถูกบังคับจากอาจารย์หรือหัวหน้า

ผลการศึกษาชี้ว่า เมื่อนักศึกษาได้ทำกิจกรรมสนุกๆ ที่พวกเขาเลือกเอง มันไม่เพียงแต่ช่วยลดความเครียด แต่ยังทำให้พวกเขา เปิดใจรับฟังความคิดเห็น (Feedback) จากคนอื่นมากขึ้น เพราะความสัมพันธ์ในทีมดีขึ้นนั่นเอง

ขั้นตอนที่ 3: รักษาและฉลองความสนุกไปด้วยกัน (Sustain and Celebrate Fun)

ความสนุกไม่ใช่สิ่งที่ทำครั้งเดียวแล้วจบ แต่ต้องทำให้เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการทำงานอย่างสม่ำเสมอ

• ทำอย่างไร?
  • – สร้าง “พื้นที่ปลอดภัย” (Safe Zone): จัดให้มีช่วงเวลาที่ทุกคนสามารถพูดคุยเรื่องอื่นนอกจากเรื่องงานได้โดยไม่รู้สึกผิด เช่น เริ่มต้นการประชุมด้วยการให้แต่ละคนเล่า “เรื่องดีๆ ที่ทำให้ยิ้มได้ในสัปดาห์ที่ผ่านมา”
  • – ฉลองความสำเร็จเล็กๆ น้อยๆ: ไม่ต้องรอให้โปรเจกต์เสร็จสมบูรณ์ แค่ทำงานได้ตามเป้าหมายย่อยๆ ก็สามารถฉลองร่วมกันได้ เช่น การสั่งขนมมาเลี้ยงกัน
  • – เปลี่ยนเรื่องซีเรียสให้สร้างสรรค์: ลองใช้กิจกรรมวาดรูปเพื่ออธิบายแนวคิดที่ซับซ้อนแทนการพูดคุยอย่างเดียว วิธีนี้ช่วยให้ทุกคนกล้าแสดงความคิดเห็นที่แตกต่างในบรรยากาศที่ผ่อนคลาย

การสร้างบรรยากาศแบบนี้อย่างต่อเนื่อง จะทำให้ทีมรู้สึกปลอดภัยทางใจ กล้าลองผิดลองถูก และช่วยเหลือกันมากขึ้น ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานร่วมกันให้สำเร็จ

บทสรุป: ความสนุกไม่ใช่ทางเลือก แต่คือกลยุทธ์

ผลลัพธ์จากงานวิจัยยืนยันชัดเจนว่า ทีมที่นำ “โมเดลความสนุก” ไปใช้ มีแนวโน้มที่จะมีความสัมพันธ์ในทีมดีขึ้น จัดการความขัดแย้งได้ดีกว่า และมีสุขภาวะทางใจที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

แน่นอนว่าอาจมีบางคนที่ยังรู้สึกเขินอายหรือไม่คุ้นเคยกับการมี “ความสนุก” ในบรรยากาศการทำงานที่จริงจัง แต่หัวใจสำคัญคือการ “สร้างทางเลือก” ไม่ใช่การบังคับ

การจงใจแบ่งเวลาให้กับความสนุก ไม่ใช่เรื่องเสียเวลา แต่คือการลงทุนที่คุ้มค่าเพื่อให้การเรียน การทำงาน และการใช้ชีวิตของเรามีประสิทธิภาพและมีความสุขมากขึ้น ไม่ว่าคุณจะเป็นนักศึกษา อาจารย์ หรือคนทำงาน ลองนำ “โมเดลความสนุก” ทั้ง 3 ขั้นตอนนี้ไปปรับใช้ แล้วคุณอาจจะค้นพบว่า… ผลงานที่ยอดเยี่ยมกับรอยยิ้ม สามารถเกิดขึ้นพร้อมกันได้จริงๆ ค่ะ