Author: Chayanit Ditsathan

ข้ามพรมแดนความรู้ด้วยมุมมองข้ามศาสตร์ผ่านเลนส์ “ทฤษฎีเครือข่าย – ผู้กระทำการ (Actors – Network Theory) ” เมื่อพูดถึง “ศาสตร์ ” หรือองค์ความรู้ที่มนุษย์เราเล่าเรียน ค้นคว้าวิจัย เส้นแบ่งที่เราพบตั้งแต่การเข้าเรียนในระดับประถมศึกษาคือการแยกองค์ความรู้ต่างๆเป็นสองขั้ว คือฝั่งของวิทยาศาสตร์ และสังคมศาสตร์ ยิ่งก้าวขึ้นไปในวงการการศึกษาระดับสูงเท่าไหร่เส้นแบ่งของทั้งสองศาสตร์ก็ยิ่งถูกลากให้ชัดเจนขึ้นจนคล้ายเป็นเรื่องของน้ำคลองกับน้ำทะเล ที่ไม่มีความเชื่อมโยงหรือไม่อาจมาบรรจบกัน   ตัวอย่างเชิงประจักษ์ของคำกล่าวนี้พบเห็นได้ไม่ยากเย็นเช่น ในระบบการศึกษาภาคบังคับของไทยที่นักเรียนจะต้องเลือกทางเดินในการเรียนของตนเองให้ชัดเจนในช่วงมัธยมว่าจะเป็นนักเรียนในสายวิทยาศาสตร์ หรือสายศิลป์ ซึ่งคำว่า “สายศิลป์”นี้หมายรวมเอาว่าหมายถึงทุกศาสตร์สาขาวิชาที่ไม่ใช่วิทยาศาสตร์กลุ่มคณิต ฟิสิกส์

อาบผืนป่า เยียวยาใจ จากรายงานของมูลนิธิสืบ นาคะเสถียร (2567) พบว่าจากปี 2566 ถึงปี 2567 ผืนป่าของไทยลดลงมากที่สุดในรอบ 10 ปี มีการสูญเสียพื้นที่ป่าไม้ถึง 317,819.20 ไร่ จากปี 2565 ที่มีพื้นที่ป่าไม้เหลือ 102,135,974.96 ไร่ หรือ 31.57% ของพื้นที่ประเทศ ปัจจุบันประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้ “101,818,155.76

เดือนสิบปีนี้พับผ้ามาเที่ยวนครศรีฯ ใกล้จะถึงประเพณีงานบุญยิ่งใหญ่ของชาวใต้อีกครั้ง นั่นคือประเพณีสารทเดือนสิบ ประเพณีเลื่องชื่อของจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการสืบสานและสืบทอดวัฒนธรรมของชาวภาคใต้ไว้เป็นอย่างดี แม้ว่าในปัจจุบันเราเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 มีการเปลี่ยนแปลงของโลกและสังคมที่เราอาศัยอยู่ไปอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยี ความทันสมัยอื่น ๆ ที่เข้ามาทดแทนแรงงานมนุษย์ในอดีต เหล่านี้ล้วนแล้วแต่มีผลต่อการดำรงชีวิตของชาวบ้านในแต่ละชุมชนด้วยการทั้งสิ้น          ความสำคัญของวันสารทไทยหรือสารทเดือนสิบนั้นเชื่อว่าในช่วงวันสารทเดือนสิบ ญาติพี่น้องที่ตายจากไปแล้ว แต่ยังต้องชดใช้กรรมอยู่จะได้กลับมาหาครอบครัวเพื่อรับส่วนบุญกุศล ทางภาคใต้จะจัดขึ้น 2 ช่วงด้วยกัน โดยช่วงแรกจะเรียกว่า “วันรับตายาย” ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ

‘หรือศรีสะเกษจะเสียดินแดน เสียเขาพระวิหาร เพราะทนายทักษิณ ปกปิดข้อมูล หากคนในพื้นที่นิ่งเฉย หากคนพื้นที่เฉยเมย หากคนในพื้นที่อ้างว่าธุระไม่ใช่ เราภูมิใจแล้วหรือ ที่เป็นเจ้าของพื้นที่จังหวัดเขาพระวิหาร เอาเขาพระวิหารของชาวศรีสะเกษคืนมา’ ข้อความส่วนหนึ่งจาก Webborad webside จ.ศรีสะเกษ http://www.sisaket.go.th ‘ขอย้ำเตือนเพื่อกระตุ้นรัฐบาลไทย และให้ประชาชนชาวไทยเจ้าของประเทศได้ตระหนักว่า ๑๕ มิ.ย. ๒๕๐๕ หรือ ปี ค.ศ. ๑๙๖๒ ประเทศไทย

“ท้าวเวสสุวรรณวัดสุชน” อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช ราชาแห่งยักษ์ เจ้าแห่งภูตผี เทพแห่งความร่ำรวย ในสถานการณ์ที่รัฐบาลล้มเหลวในการตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐาน ผู้คนจึงหันไปแสวงหาที่พึ่งพาทางจิตใจ แสวงหาความสบายใจในวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของตน การปรากฏตัวของราชาแห่งยักษ์ เจ้าแห่งภูตผีหรือเทพแห่งความร่ำรวย “ท้าวเวสสุวรรณ” ที่มีความเกี่ยวข้องกับศาสนาจากในอดีต จึงถูกหยิบยกขึ้นมาเล่าขานกันใหม่ จนกลายเป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิตของผู้คนในปัจจุบัน โดยเฉพาะเหล่าพ่อค้า แม่ค้าทั้งหลาย แม้ว่าความเชื่อทางวิญญาณนิยม อาจไม่สามารถแก้ปัญหาได้อย่างสมบูรณ์ในมุมมองของนักวิทยาศาสตร์ แต่กลับมอบความสะดวกสบาย และหล่อเลี้ยงความหวังของผู้คนในสังคมที่เชื่อได้เป็นอย่างดี ความโดดเด่นของการขอพรจาก “ท้าวเวสสุวรรณ” นั้น มีทั้งในด้านเงินทอง