Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

เดือนสิบปีนี้พับผ้ามาเที่ยวนครศรีฯ

เดือนสิบปีนี้พับผ้ามาเที่ยวนครศรีฯ

เดือนสิบปีนี้พับผ้ามาเที่ยวนครศรีฯ

ใกล้จะถึงประเพณีงานบุญยิ่งใหญ่ของชาวใต้อีกครั้ง นั่นคือประเพณีสารทเดือนสิบ ประเพณีเลื่องชื่อของจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการสืบสานและสืบทอดวัฒนธรรมของชาวภาคใต้ไว้เป็นอย่างดี แม้ว่าในปัจจุบันเราเข้าสู่ศตวรรษที่ 21 มีการเปลี่ยนแปลงของโลกและสังคมที่เราอาศัยอยู่ไปอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยี ความทันสมัยอื่น ๆ ที่เข้ามาทดแทนแรงงานมนุษย์ในอดีต เหล่านี้ล้วนแล้วแต่มีผลต่อการดำรงชีวิตของชาวบ้านในแต่ละชุมชนด้วยการทั้งสิ้น         

ความสำคัญของวันสารทไทยหรือสารทเดือนสิบนั้นเชื่อว่าในช่วงวันสารทเดือนสิบ ญาติพี่น้องที่ตายจากไปแล้ว แต่ยังต้องชดใช้กรรมอยู่จะได้กลับมาหาครอบครัวเพื่อรับส่วนบุญกุศล ทางภาคใต้จะจัดขึ้น 2 ช่วงด้วยกัน โดยช่วงแรกจะเรียกว่า “วันรับตายาย” ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 และ “วันส่งตายาย” ตรงกับวันแรม 15 เดือน 10 นั่นเอง ซึ่งชาวใต้เชื่อว่าบรรพบุรุษจะมาหาและอยู่ดูแลลูกหลานในช่วงนี้ ต่อมาประเพณีดังกล่าวยังสะท้อนถึงการแสดงความเคารพต่อผู้มีพระคุณ แสดงถึงความผูกพันระหว่างบรรพชนที่เสียชีวิตไปแล้ว และลูกหลานญาติพี่น้องที่ยังมีชีวิตอยู่ ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เนื่องจากใน 2 ช่วงดังกล่าวข้างต้นชาวใต้จะรวมตัวกันทำขนม เพื่อนำไปถวายพระ ทำบุญให้กับบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว

เดือนสิบปีนี้พับผ้ามาเที่ยวนครศรีฯ

ประเพณีสารทเดือนสิบเป็นอีกประเพณีสำคัญของชาวภาคใต้อย่างยิ่ง นอกจากจะเป็นประเพณีที่ทำบุญให้กับบรรพบุรุษแล้วนั้น ยังเป็นอีกประเพณีที่เรียกว่ารวมญาตินั้นเอง หลาย ๆ ชุมชน ญาติที่ทำงานในต่างจังหวัดต่างก็กลับบ้านในช่วงของเทศกาลสารทเดือนสิบ และจุดเด่นของเทศกาลนี้คือการชิงเปรต กล่าวคือการชิงเปรตแต่ละพื้นที่จะแตกต่างกันออกไป ในส่วนของจังหวัดนครศรีธรรมราชการชิงเปรตจะทำกันในวันบุญสุดท้ายที่เรียกว่าวันส่งตายาย ตรงกับวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 โดยที่ชาวบ้านจำนำขนม ผลไม้ อาหารคาว อาคารหวาน ไปจัดวางไว้บนนั่งร้านหรือโต๊ะขนาดใหญ่ที่ทางวัดจัดเตรียมไว้ให้ และเมื่อถึงเวลาพระฉันเพลเสร็จก็จะให้ชาวบ้าน ญาติโยมไปนำของเหล่าที่อยู่บนโต๊ะหรือนั่งร้านนั้นกลับมาทาน ซึ่งความเชื่อของชาวพุทธทางภาคใต้ เชื่อว่าจะมีเปรตมีขอส่วนบุญ ส่วนกุศล ซึ่งอาหารที่นำไปวางนั้นก็ถือว่าเป็นการทำบุญให้กับเปรต จึงเกิดการชิงเปรตเกิดขึ้นนั้นเอง การชิงเปรตคือการไปแย่งชิงอาหารบนโต๊ะหรือนั่งร้านกับเปรตที่มาขอส่วนบุญส่วนกุศลตามความเชื่อ บางคนก็ได้เป็นเศษเหรียญไป หรือบางคนก็ได้เป็นผลไม้ อาหารคาว อาหารหวาน แล้วแต่ว่าจะหยิบหรือแย่งชิงได้อะไร นี่เป็นอีกจุดเด่นสำคัญของประเพณีสารทเดือนสิบของชาวใต้บ้านเรา

สุดท้ายแม้กาลเวลาจะผ่านมาเนิ่นนาน พลวัตการเปลี่ยนแปลงจะเกิดอย่างรวดเร็ว แต่ก็มิได้ทำให้วัฒนธรรม ประเพณีอันดีงามของชาวใต้นั้นเลือนรางไปแต่อย่างใด อาจจะมีบางพื้นที่มีการนำเอาเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในพิธีกรรมบ้าง หรือแม้แต่อาหารคาว อาหารหวานที่นำไปถวายพระก็อาจจะเปลี่ยนไปบ้างตามยุคตามสมัย แต่รากเหง้าความเป็นอัตลักษณ์เดือนสิบก็ยังคงอยู่ ไม่กลืนกลายไปกับการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบันแต่อย่างใด อนึ่ง ประเพณีสารทเดือนสิบเป็นอีกประเพณีที่เรียกได้ว่าพาลูกคืนสู่อ้อมอกของพ่อแม่นั่นเอง

ผู้เขียน: อาจารย์กนกกาญจน์ เมืองแก้ว

Facebook Comments Box