หลาย ๆ ท่านอาจจะกำลังสงสัยว่าสหกิจศึกษาและการฝึกงานมีลักษณะที่เหมือนหรือต่างกันอย่างไร โดยทางผู้เขียนขอหยิบยกลักษณะของแต่ละแบบว่ามีลักษณะอย่างไร มีส่วนใหนที่เหมือนหรือคล้ายคลึงกัน หรือส่วนใหนบ้างที่แตกต่างกัน โดยขอแยกออกเป็นลักษณะเด่นต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1. รูปแบบการสมัคร
สหกิจศึกษา
มีการส่งใบสมัคร เรซูเม่ และเอกสารต่าง ๆ ของนักศึกษาไปยังหน่วยงานหรือองค์กรที่จะเข้าฝึกปฏิบัติอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรพร้อมหนังสือนำจากสถานศึกษาของนักศึกษาไปยังหน่วยงาน โดยก่อนการส่งเอกสารของนักศึกษาไปยังหน่วยงานมีการคัดกรองนักศึกษาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การสัมภาษณ์ การดูผลการเรียน และวิธีการอื่น ๆ เพื่อเป็นการคัดนักศึกษาก่อนส่งไปยังหน่วยงานนั้น ๆ และการคัดเลือกมักขึ้นอยู่กับองค์กร
ฝึกงาน
โดยส่วนใหญ่หน่วยงานหรือองค์กรจะพิจารณาจากหนังสือ หรือจดหมายขอความอนุเคราะห์การรับนักศึกษาตามที่ทางมหาวิทยาลัยส่งไปในการพิจารณารับนักศึกษา แต่นักศึกษาก็สามารถสมัครและยื่นเอกสารต่างๆ เพื่อขอฝึกงานได้โดยตรงกับหน่วยงานหรือองค์กรได้เช่นกัน
2. คุณสมบัติของนักศึกษา
สหกิจศึกษา
ทางมหาวิทยาลัยมีการกำหนดเกณฑ์การพิจารณาต่าง ๆ ไว้อย่างชัดเจนเช่นเกรดเฉลี่ยขั้นต่ำ หรือชั้นปีของนักศึกษา
เช่น มีเกรดเฉลี่ยไม่ต่ำกว่า 2.00 หรือเป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 3 หรือ 4 เป็นต้น
ฝึกงาน
ส่วนใหญ่ไม่มีการกำหนดเกณฑ์การพิจารณาไว้แค่นักศึกษาต้องมีจำนวนหน่วยกิตตามที่ทางสถาบันกำหนด
3. ลักษณะงาน
สหกิจศึกษา
มีการกำหนดรูปแบบของงานที่จะให้นักศึกษาปฏิบัติอย่างชัดเจน เช่น เป็นงานโปรเจค หรืองานประจำ มีรูปแบบพี่เลี้ยงคอยดูแลให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด มีการประเมินผลการปฏิบัติงาน นักศึกษาได้ฝึกปฏิบัติงานจริง และทางหน่วยงานหรือองค์กรให้ความสำคัญกับนักศึกษาเสมือนเป็นพนักงานของหน่วยงานนั้น ๆ
ฝึกงาน
รูปแบบของงาน ลักษณะงานที่จะให้นักศึกษาปฏิบัติ ขึ้นอยู่กับหน่วยงานหรือองค์กรเป็นหลัก
4. ระยะเวลาการปฏิบัติงานสหกิจศึกษา
สหกิจศึกษา
มีการกำหนดระยะเวลาไว้อย่างชัดเจน เช่น 16 สัปดาห์ หรือมากกว่านั้นแล้วแต่ทางมหาวิทยาลัยกำหนด
ฝึกงาน
อาจมีฝึกงานเป็นระยะเวลา 1 เดือนหรือ 2 เดือนแล้วแต่ทางมหาวิทยาลัยกำหนด หรือเป็นการฝึกงานในภาคฤดูร้อน
5. ค่าตอบแทน
สหกิจศึกษา
ส่วนใหญ่จะมีค่าตอบแทนให้ โดยค่าตอบแทนอาจขึ้นอยู่ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เงิน รถรับส่ง ที่พัก หรือสวัสดิการอื่น ๆ ตามที่หน่วยงานกำหนด
ฝึกงาน
ค่าตอบแทนจะได้รับหรือไม่ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดขององค์กรหรือหน่วยงานนั้น ๆ
อย่างไรก็ตามทางสถาบันการศึกษาจะเลือกรูปแบบไหนขึ้นอยู่กับข้อกำหนดหรือนโยบายตามที่สถานศึกษานั้น ๆ เป็นผู้กำหนด โดยส่วนใหญ่แล้วมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้นักศึกษาได้รับประสบการณ์การทำงานจากสถานที่ฝึกปฏิบัติอย่างแท้จริง ได้เรียนรู้การใช้ชีวิตการทำงาน และเป็นการนำความรู้ที่ได้ศึกษามาจากชั้นเรียนมาใช้ในการปฏิบัติงาน เป็นต้น
