ปัจจุบันกิจกรรมดำน้ำแบบใช้ถังอากาศ (SCUBA Diving) เป็นกระแสนิยมในคนรุ่นใหม่ เพราะนอกจากได้ออกกำลังกาย พักผ่อน กิจกรรมดำน้ำยังถือเป็นกิจกรรมสันทนาการ และการประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อโซเซียล เหล่าดาราศิลปินหันมาทำกิจกรรมทางน้ำมากขึ้น ภาพสวยๆ ท่ามกลางสิ่งมีชีวิตใต้ท้องทะเลเป็นจุดดึงดูดให้คนหลั่งไหลมาดำน้ำมากขึ้น
เพื่อนๆนักดำน้ำ อาจจะเคยประสบปัญหา สายรัดส้นฟินดำน้ำขาดขณะดำน้ำกันบ้างไหมครับ ซึ่งเหตุการณ์นี้ถึงแม้นว่าจะสามารถป้องกันได้ในระดับหนึ่ง คือ การตรวจสอบความพร้อมก่อนการดำน้ำแต่ละครั้ง ทั้งการตรวจสอบด้วยตัวเอง และตรวจซ้ำอีกครั้งโดยบัดดี้ดำน้ำของเราแล้วก็ตาม แต่ก็อาจจะเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวได้อยู่ดีครับ ซึ่งก็อาจเกิดเหตุได้ตั้งแต่เริ่มกระโดดลงสู่ผิวน้ำกันเลยที่เดียว หรือ อาจเกิดขึ้นขณะกำลังตีฟินดำน้ำ หรืออาจเกิดขึ้นขณะลอยอยู่ที่ผิวน้ำ ทั้งก่อนลงดำน้ำ หรือ ลอยตัวที่ผิวน้ำขณะรอขึ้นจากผิวน้ำ ซึ่งในที่นี้จะแบ่งออกเป็น 3 สถานการณ์นะครับ
1.สถานการณ์สายรัดส้นฟินขาดขณะลอยที่ผิวน้ำ ก่อนการดำน้ำ
อย่างแรกก่อนที่เราจะดำน้ำลงไป เราก็จำมีการตรวจสอบอุปกรณ์อีกครั้งอยู่แล้วนะครับ โดยเฉพาะ แรงดันอากาศจากถังอากาศ รวมถึงอุปกรณ์อื่นๆ ซึ่งเราจะใช้สายตาดูและมีการปรับสายรัดต่างๆให้กระชับแต่สะดวกสบาย ทีนี้เมื่อตรวจสอบความพร้อมของฟินดำน้ำ เราก็ใช้วิธีขยับฟินดำน้ำไป-มา หากสายรัดส้นฟินดำน้ำเกิดขาดขึ้นมา เราจะรู้สึกได้ครับ ว่า ความกระชับของฟินดำน้ำทั้งสองข้าง ไม่เท่ากันครับ ไม่ต้องตกใจนะครับ เหตุการณ์นี้แก้ไม่ยากครับ เรามีวิธีจัดการดังนี้ครับ
1.1 ตรวจสอบอากาศในชุดดำน้ำให้พอเหมาะ
1.2 หายใจด้วยเรคกูเลเตอร์ตามปรกติ
1.3 พับขาข้างที่สงสัยว่าสายรัดส้นฟินดำน้ำเข้าหาตัว (คล้ายนั่งไขว้ห้าง)
ถึงขั้นตอนนี้ เราก็จะเห็นว่า ส้นเท้าของเราข้างที่รู้สึกว่า สายรัดฟินขาด มาอยู่ที่หัวเข่าของเราแล้ว ซึ่งจะสามารถมองเห็นได้
1.4 เริ่มถอดฟินข้างนั้นออกครับ
1.5 แจ้งเรือหรือเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ เพื่อขอเปลี่ยนฟินอันใหม่ หรือ หากไม่มั่นใจก็อาจขอเปลี่ยนทั้ง2ข้างก็ได้ครับ
1.6 ระหว่างรอเปลี่ยนฟินใหม่ ก็จับสายเซฟตี้จากเรือเอาไว้นะครับ หรือ ขึ้นไปบนเรือเพื่อเปลี่ยนฟินก็ได้ครับ แล้วแต่สถานการณ์
1.7 เมื่อเปลี่ยนฟินใหม่แล้ว ก็อย่าลืมตรวจสอบความพร้อมอีกครั้งนะครับ…… ทีนี้ถึงเวลา สดชื่น…หละ
2.สถานการณ์สายรัดส้นฟินขาดขณะดำน้ำ
กำลังสดชื่น ดำน้ำ ลอยตัวฟินๆอยู่ที่เดียว จู่ๆ เอะ!!! ทำไมตีฟินแล้วมันหลวมๆ ลองตีอีกที เอะ! ก็ยังหลวมๆอยู่ข้างหนึ่ง คาดการณ์ได้ว่า สายรัดส้นฟินดำน้ำ พลีชีพเสียแล้ว5555 ทำงัยดี……. สถานการณ์นี้ ต้องมีสตินิดหนึ่งครับ เพราะ หากเราเปลี่ยนท่าหรือพลิกตัว เพื่อมาตรวจสอบฟินดำน้ำ อาจทำให้ลืมตัวจนเปลี่ยนความลึกได้ครับ เพราะฉะนั้น ขอให้มีสติครับ สติที่ว่าคือ 1. เรายังมีอากาศให้หายใจ 2. เรายังมองเห็น 3. ยังมีฟินอีกข้างให้เราใช้ 555
เมื่อได้สติแล้วก็ จัดการสถานการณ์ดังนี้ครับ
- ตรวจสอบแรงดันอากาศในถังอากาศ
- ตรวจสอบระดับความลึก ขณะนั้น
- หายใจด้วยเรคกูเลเตอร์ตามปรกติ
- ดำน้ำรักษาระดับความลึกนั้นเอาไว้
- ค่อยๆพับขาข้างที่สงสัยว่าสายรัดส้นฟินดำน้ำขาดเข้ามา เพื่อตรวจสอบ (คล้ายการทำ Hovering)
- หากตรวจสอบแล้วพบว่าขาด ก็…แจ้ง…บัดดี้ให้ทราบ ว่าเรามีปัญหา สายรัดส้นฟินดำน้ำขาด ปล. ไม่ต้องขอยืมฟินนะครับ เพราะบัดดี้ก็ไม่มีให้ยืมเหมือนกัน
- ถอดฟินข้างที่ขาดมาถือไว้ในมือข้างใดข้างหนึ่ง
- ยกเลิกการดำน้ำและเตรียมการขึ้นสู่ผิวน้ำตามปรกติ พร้อมกับบัดดี้นะครับ ไม่ควรขึ้นไปเพียงลำพัง เพราะจะปล่อย marker buoy ลำบากและอาจก่อให้เกิดปัญหาร้ายแรงตามมาได้ครับ
- ให้บัดดี้เป็นผู้ปล่อย marker buoy ขึ้นสู่ผิวน้ำ เมื่อถึงความลึกที่กำหนด
- ใช้ฟินข้างที่เหลือตามปรกติแต่ระมัดระวัง ไม่จำเป็นต้องตีฟินให้แรงขึ้นครับแล้วขาข้างที่ไม่ฟิน ทำงัยอ่ะ ….. เก็บใส่กระเป๋า?…5555
- เก็บขาข้างที่ไม่มีฟินไว้ตามปรกติครับ ไม่ต้องตีขา หรืออาจเอาไปซ้อนไว้กับขาข้างที่มีฟินก็ได้ครับ ตามสะดวก จุดเน้นคือ ไม่ต้องตีขาสลับกันครับ เพราะการตีขาสลับกัน ระหว่างข้างที่มีฟินและไม่มีฟิน จะทำให้รักษาสมดุลย์ของร่างการได้ยากครับ
- หากสถานการณ์เป็นปรกติ ก็สามารถทำการพักน้ำ ได้ตามปรกติครับ เนื่องจากสถานการณ์นี้เราสามารถแก้ไขเบื้องต้นได้แล้ว
- ขั้นสู่ผิวน้ำตามปรกติครับ ที่นี้ก็ ไป สถานการณ์ที่ 3 ต่อเลยนะครับ
3.สถานการณ์สายรัดส้นฟินขาดขณะลอยที่ผิวน้ำ หลังการดำน้ำ
เราขึ้นสู่ผิวน้ำกับบัดดี้…. ก็ใช้บัดดี้ให้เป็นประโยชน์เสียเลย อิอิ นานๆ ได้ใช้ที ใช้ให้เต็มที่…555
- สร้างแรงลอยตัวที่ผิวน้ำ
- หายใจด้วยเร็ตกูเลเตอร์ตามปรกติ รอบัดดี้พร้อม
- เน้นๆๆ เน้ๆๆๆ สวมหน้ากากดำน้ำตลอดเวลานะครับ เพราะเราเหลือฟินดำน้ำที่ใช้งานได้เพียงข้างเดียว และมือก็ว่างเพียงข้างเดียว
- อยู่ข้างๆ บัดดี้ หรือเกาะบัดดี้เอาไว้ครับ
- ทีนี้ก็หน้าที่บัดดี้หละครับ ….
- แจ้งเรือให้เข้ามารับ ไม่ต้องว่ายน้ำไปหาเรือนะครับ
- หากเรือเข้ามาไม่ได้ ก็ ให้บัดดี้ลากไปครับ 555 เลือกบัดดี้ได้ดี..มีชัยไปกว่าครึ่ง 555
- ช่วยบัดดี้ตีฟินด้วยก็ดีนะครับ หรือทำตัวไม่ให้ต้านน้ำ (streamline)
- เมื่อใกล้ถึงเรือก็เข้าจับสายเซฟตี้ไลน์ไว้ครับ แจ้งเรือให้ทราบปัญหา ทางเรือจะจัดการให้ใช้ช่องทางพิเศษเพื่อขึ้นเรือก่อนครับ (อันนี้ก็แล้วแต่ทางเรือจะบริหารจัดการครับ) แต่เราต้องแจ้งนะครับ เพราะการลอยที่ผิวน้ำโดยมีฟินที่ใช้งานได้เพียงข้างเดียว มาความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายได้มากครับ เพราะไม่สามารถเคลื่อนที่หลบหลีกได้
- ขึ้นเรือแล้วก็อย่าลืม เปลี่ยนสายรัดส้นฟินดำน้ำเสียเลยนะครับ และตรวจสอบความพร้อมอุปกรณ์อื่นๆ ตามมาตรฐาน
- จดบันทึกlog dive ให้เรียบร้อยและไปจุ๊ฟๆขอบคุณบัดดี้ด้วยนะครับ
สรุปว่า ปัญหาสายรัดส้นฟินดำน้ำขาด ถึงแม้เรามีการตรวจสอบป้องกันไว้ก็ตาม แต่ก็อาจจะเกิดขึ้นได้ ดังนั้นเมื่อเกิดสถานการณ์นี้ขึ้น ขอให้ มีสติ พิจารณา และมี 3 สิ่งนี้เอาไว้เป็นอันดับแรก 1. อากาศหายใจ 2. แรงลอยตัว 3. บัดดี้ ส่วนการจัดการมีหลักการ ช้าแต่แม่นยำ ครับ ค่อยๆทำ ค่อยๆแก้ไข และ หมั่นทบทวนทักษะที่เรียนมาครับ
ดำน้ำให้สนุก..ต้องมีสติ…
ครูขุน NAUI 38468
