Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

นอนกัดฟัน !!! คืออะไร??

     การนอนกัดฟัน (Bruxism) คือ เป็นภาวะเมื่อเกิดการบด กัด หรือขบเน้นฟัน ซึ่งภาวะนี้อาจจะเกิดขึ้นได้ตลอดทั้งวันหรือขณะกำลังนอนหลับโดยที่ไม่รู้ตัว

     นอนกัดฟันจัดว่าเป็นความผิดปกติของการเคลื่อนไหวที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ (Sleep-Related Movement Disorder) โดยผู้ที่มีการขบเน้นฟันหรือบดกัดฟันในขณะนอนหลับ มักจะพบว่ามีโรคหรือความผิดปกติต่าง ๆ ที่เกี่ยวของกับการนอนหลับ เช่น นอนกรน และภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ (Sleep Apnea)

       1. รู้ได้อย่างไรว่าเรานอนกัดฟัน

     2. วิธีการสังเกตตนเอง ว่ามีอาการนอนกัดฟันหรือไม่ 
             – รู้สึกเสียวฟันเวลาถูกของร้อนหรือเย็นและเวลาแปรงฟัน
             – รู้สึกตึงบริเวณหน้าหรือกล้ามเนื้อบริเวณหน้า
             – มีรอยเส้นบางๆ ที่เคลือบฟันของฟันบางซี่
             – ปวดฟันอย่างรุนแรง เหงือกอักเสบ
             – ปวดศรีษะ
             – มีแผลที่กระพุ้งแก้มด้านใน

     3. สาเหตุ
            – ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด พบว่าอาจมีบางอย่างที่เกี่ยวข้อง เช่น พันธุกรรม ความเครียด วิตกกังวล
            – การรับประทานยาที่ช่วยปรับสารในสมอง
            – โรคบางอย่าง เช่น Parkinson ที่ทำให้กล้ามเนื้อทำงานผิดปกติ
            – ความผิดปกติของการนอนหลับอื่นๆ (Sleep disorders)

     4. อาการหรือผลเสียหายที่เกิดขึ้น
            – ฟันสึก แตก หรือร้าว ซึ่งอาจถึงขั้นต้องถอน
            – อาการของกล้ามเนื้อ ถ้าเป็นน้อยก็อาจมีอาการเมื่อยๆ บริเวณแก้ม หน้าหู ตอนตื่นนอน
            – ข้อต่อขากรรไกร ถ้าเป็นมากอาจจะเจ็บจนอ้าปากไม่ออก ขยับขากรรไกรลำบากจนถึงจั้นข้อต่อขากรรไกรเสื่อม

     5. วิธีการรักษา  
            เนื่องจากยังหาสาเหตุที่แท้จริงไม่ได้ ปัจจุบันยังไม่มีวิธีที่ทำให้อาการนอนกัดฟันหายไป เราจึงต้องรักษาตามอาการและป้องกันการเสียหายที่จะเกิดขึ้น เช่น

            5.1 วิธีการรักษาทางทันตกรรม 
            ใส่เฝือกสบฟันหรือฟันยาง
                    – เพื่อป้องกันฟันสึก ฟันแตก ฟันหัก 
                    – ช่วยให้กล้ามเนื้อบริเวณขากรรไกรลดความเกร็ง ความตึง
            การจัดฟันหรือแก้ไขทางทันตกรรม
                    – เป็นการแก้ไขฟันที่มีปัญหาให้เรียงตัวกันอย่างเหมาะสม ช่วยแก้ปัญหาการนอนกัดฟันที่มีสาเหตุทางทันตกรรมได้
                   – กรณีมีอาการรุนแรง มีฟันที่เสื่อมสภาพและทำให้เกิดอาการเสียวฟันหรือทำให้การบดเคี้ยวมีปัญหา อาจทำการปรับแต่งพื้นผิดฟันที่ใช้ในการบดเคี้ยวหรือที่มีการครอบฟัน
            5.2 การบำบัดรักษา ที่อาจช่วยบรรเทาการนอนกัดฟัน
            ฝึกการผ่อนคลาย  เช่น การฟังเพลงเบาๆ การทำสมาธิ การออกกำลังกายเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายและจิตใจผ่อนคลาย จะทำอย่างไรก็ได้ตามที่ชอบและสบายใจ แต่ไม่ใช่นั่งเล่นเกมส์ หรือใช้สื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ เป็นเวลานาน ซึ่งทำให้กล้ามเนื้อบางส่วนเกร็ง ไม่ใช่การพักผ่อนที่แท้จริง
            การบำบัดหรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรม  ฝึกฝนการวางตำแหน่งของปากหรือขากรรไกรให้เหมาะสม ซึ่งทันตแพทย์จะแสดงตำแหน่งของฟันและขากรรไกรที่เหมาะสมที่สุดสำหรับแต่ละคน
            ไบโอฟีดแบ็ค (Biofeedback) เป็นการใช้คอมพิวเตอร์บันทึกการทำงาน การหดตัว การคลายตัวของกล้ามเนื้อ และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ทำให้สามารถรู้จุดบกพร่องและทำให้ควบคุมกล้ามเนื้อที่ขากรรไกรได้อย่างถูกต้อง
            5.3 การใช้ยารักษา  ซึ่งจะไม่มีประสิทธิภาพนัก และยังต้องการการค้นคว้าวิจัยอีกมาก ตัวอย่างการใช้ยาที่ใช้ในการรักษาการนอนกัดฟัน เช่น
            ยาคลายกล้ามเนื้อ แพทย์อาจให้ใช้ในบางรายด้วยการใช้ยาคลายกล้ามเนื้อก่อนนอน โดยใช้เป็นระยะเวลาสั้นๆ
            การฉีดโบทอกซ์ (OnabotulinumtoxinA: Botox) อาจช่วยผู้ที่มีการนอนกัดฟันอย่างรุนแรง และไม่ตอบสนองต่อการบรรเทารักษาอื่น ๆ

     6. วิธีป้องกัน “การนอนกัดฟัน” 
            – ตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำ
            – ตระหนักถึงความเครียดและความวิตกกังวลที่เกิดขึ้น และหาวิธีการคลายเครียดที่เหมาะสมกับตัวเอง
            – สังเกตดูว่าการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทำให้การนอนกัดฟันแย่ลงหรือไม่
            – เลิกสูบบุหรี่
            – หลีกเลี่ยงการใช้ยาเสพติด
            – หลีกเลี่ยงการกัดสิ่งของต่าง ๆ เช่น ปากกา ดินสอ หรือสิ่งของที่มีความแข็ง
            – สังเกตและระวังพฤติกรรมการกัดฟันและหลีกเลี่ยง โดยการผ่อนคลายขากรรไกร หากเป็นเวลาที่ตื่นนอน
            – ฝึกนิสัยการนอนหลับอย่างมีประสิทธิภาพ การนอนหลับที่ดีจะช่วยแก้ปัญหาที่เกิดจากการนอนหลับและลดโอกาสการนอนกัดฟันได้อีกด้วย
            – ถามคนที่นอนข้าง ๆ ว่ามีเสียงที่เกิดจากการกัดฟันเกิดขึ้นในระหว่างที่นอนหลับหรือไม่ ซึ่งจะเป็นข้อมูลในการนำไปปรึกษาแพทย์ได้

          การกัดฟันจัดเป็นความผิดปกติของการนอนหลับอย่างหนึ่งที่ไม่ควรมองข้าม อย่าลืมสังเกตอาการเบื้องต้นที่บ่งบอกอาการกัดฟันของตัวเองหรือลูกๆ นะคะ หรือถ้าทราบว่าเราหรือคนใกล้ตัวนอนกัดฟัน ก็ควรไปพบหมอเพื่อหาวิธีการป้องกัน หรือรักษาก่อนจะเสียฟันไปนะคะทุกคน

Facebook Comments Box